مرغ شکم پر یکی از غذاهای مجلسی و بسیار لذیذ ایرانی است که با پختن یک مرغ کامل به همراه موادی که درون شکم آن قرار داده شده و سسی که روی آن ریخته می شود، تهیه می گردد.
یک مورد جالب درباره مرغ شکم پر، آن است که به غیر از مرغ، که در واقع پایه و بخش اصلی غذا محسوب می شود، ترکیب مواد درون مرغ و همچنین سس و چاشنی آن کاملا اختیاری بوده و شما می توانید از هر خوراکی مناسب و باب میل خود در این غذا استفاده کنید.
مرغ شکم پر به دلیل داشتن گوشت سفید و مواد پر خاصیتی که برای پر کردن آن به کار برده می شوند، یک خوراک بسیار مغذی بوده و سرشار از ویتامین ها و مواد معدنی مورد نیاز بدن است. با این مقاله همراه باشید تا ابتدا با خواص و مزایای گوشت مرغ و سپس با طرز تهیه مرغ شکم پر به همراه تمامی نکات و ترفندهای آن آشنا شوید.
ویژگی ها و مزایای استفاده از گوشت مرغ
مرغ، رایج ترین ماکیان روی زمین بوده و گوشت آن سرشار از پروتئین، ویتامین ها و مواد معدنی است. به عنوان مثال، ویتامین ب موجود در گوشت مرغ سیستم ایمنی را تقویت و گوارش را تنظیم کرده و از بروز ضعف، اختلالات پوستی و آب مروارید جلوگیری می کند. گوشت مرغ حاوی ویتامین دی و آ نیز هست که به ترتیب در جذب کلسیم و تقویت استخوان ها و کمک به بینایی انسان موثر هستند.
گوشت مرغ را در رژیم کاهش وزن خود بگنجانید
به این دلیل که معمولا در رژیم های غذایی کاهش وزن از سطوح بالای پروتئین استفاده می شود، گوشت مرغ یکی از گزینه های بسیار مناسب برای کاهش وزن و لاغری است. وجود پروتئین بالا و کالری پایین، بخصوص در قسمت سینه گوشت مرغ، باعث رساندن انرژی به فرد، در عین کمک به رفع چاقی او می شود.
برای تنظیم کلسترول، گوشت مرغ را جایگزین گوشت قرمز کنید
گوشت گاو و گوسفند، دارای میزان کلسترول و چربی اشباع بیشتری نسبت به انواع سبزیجات، مرغ و ماهی هستند. بنابراین معمولا توصیه می شود که تا حد امکان، مصرف گوشت های سفید از جمله مرغ را جایگزین گوشت قرمز کنید. البته به این نکته توجه داشته باشید که استفاده بیش از حد از گوشت مرغ هم می تواند مضر بوده و باعث پیشرفت بیماری قلبی در فرد شود.
سوپ مرغ، بهترین غذا برای درمان سرماخوردگی است
گرفتگی بینی و گلو درد در دوره سرماخوردگی، باعث می شوند که ما غذاهای آبکی و گرم مانند سوپ مرغ را به غذاهای دیگر ترجیح دهیم. اما این اولویت سوپ مرغ، تنها به دلیل سادگی خوردن آن نیست. ویتامین ها و مواد معدنی موجود در این غذا و همچنین میزان انرژی نسبتا بالای آن، همگی در روند درمان سرماخوردگی موثر هستند.
با مصرف گوشت مرغ ریسک بروز سرطان را کاهش دهید
سلنیوم موجود در گوشت مرغ، یک آنتی اکسیدان بوده و باعث تحریک DNA ، احیای سلول های آسیب دیده و رفع سلول های غیر عادی در بدن می شود. وجود این ماده در کنار مقادیر زیاد نیاسین، از رشد و تکثیر سلول های سرطانی جلوگیری می کنند.
برای سلامت استخوان ها و بافت های بدن، گوشت مرغ مصرف کنید
میزان پروتئین بالا در گوشت مرغ، به پیشگیری از پوکی استخوان و آرتریت کمک می کند. همچنین وجود ریبوفلاوین یا ویتامین ب۲ در جگر مرغ، مشکلات پوستی از قبیل خشکی پوست و ترک و زخم های لب و دهان را بهبود می بخشد.
میزان سوخت و ساز بدن را با گوشت مرغ بالا ببرید
ترکیب ویتامین های ب۳ و ب۶ در گوشت مرغ، یک عامل موثر برای تولید انرژی و افزایش متابولسیم و سوخت و ساز بدن را تامین می کند. همچنین نیاسین موجود در این خوراکی، در تبدیل پروتئین ها، چربی ها و کربوهیدارت های بدن به انرژی بسیار ضروری و موثر است.
طرز تهیه مرغ شکم پر مجلسی (برای ۶ نفر)
مرغ کامل با اندازه متوسط ۱ عدد
پیاز متوسط ۳ عدد
سیر ۴ حبه
سبزی معطر (گشنیز، جعفری، شنبلیله، پونه) ۲۰۰ گرم
مغز گردو (خرد شده) ۱۰۰ گرم
سیب سبز (در صورت تمایل) (خرد شده) ۱ عدد
زرشک یک دوم پیمانه
کشمش یک دوم پیمانه
آلو خورشتی ۶ عدد
آلو جنگلی ۶ عدد
هویج ۱ عدد
سیب زمینی ۱ عدد
رب انار ۴ قاشق غذاخوری
رب گوجه فرنگی ۱ قاشق غذاخوری
زردچوبه، دارچین، نمک و فلفل به مقدار لازم
زعفران (دم کرده) به مقدار لازم
آب لیمو ترش تازه مقداری
روغن و کره به میزان لازم
وزن مرغ برای پختن مرغ شکم پر چقدر باید باشد؟
برای تهیه مرغ شکم پر، بهتر است از مرغ خیلی بزرگ استفاده نکنید، چرا که به دلیل قطعه قطعه نکردن آن، ممکن است به خوبی و به طور کامل نپزد. مرغی با وزن تقریبی یک کیلو و هفتصد گرم تا دو کیلوگرم برای پختن مرغ شکم پر بسیار مناسب است. مرغ کامل را پاک کرده و با دقت بشویید. در هنگام تمیز کردن مرغ دقت کنید که حفره های ستون فقرات آن را هم به خوبی شسته و پاک کنید تا غذای شما در هنگام پخت، بوی نامطبوعی نگیرد.
آیا برای تهیه مرغ شکم پر، باید پوست مرغ را جدا کنید؟
یکی از نکات بسیار مهمی که در هنگام پختن مرغ شکم پر باید به آن دقت کنید، این است که پوست مرغ نباید جدا شود. علاوه بر روغن انداختن پوست مرغ در طی پختن، که از خشک شدن غذا جلوگیری می کند، وجود آن باعث آبدار شدن و طعم بهتر غذای شما می شود.
مزه دار کردن مرغ برای پخت مرغ شکم پر چطور انجام می شود؟
پس از تمیز کردن و شستن یک مرغ تقریبا متوسط، نوبت به مزه دار کردن آن می رسد. آبلیمو، زعفران دم کرده، دارچین، کمی روغن، نمک و فلفل و در صورت تمایل سبزی معطر را در یک ظرف به خوبی با هم مخلوط کنید. مرغ را در یک ظرف با گودی مناسب قرار داده و روی پوست مرغ و درون شکم آن را با دست به این مواد آغشته کنید.
دو حبه سیر و نصف یک پیاز را هم به شکل خلالی برش زده و درون پوست مرغ و شکم آن قرار دهید. روی ظرف حاوی مرغ را سلفون کشیده و آن را در یخچال قرار دهید. اجازه دهید این ظرف به مدت ۸ ساعت تا یک روز کامل در یخچال بماند تا بوی ناخوشایند مرغ کاملا برطرف شود. پس از گذشت این مدت زمان، پیاز و سیر را از درون شکم مرغ خارج کنید. شما می توانید بعدا از این سیر و پیاز، برای درست کردن سس مخصوص این غذا استفاده کنید، بنابراین در صورت تمایل آنها را درون غذاساز ریخته و با زدن چند پالس کاملا خرد نمایید.
برای درون مرغ شکم پر از چه موادی استفاده می شود؟
ترکیب موادی که برای تهیه این غذا، درون شکم مرغ قرار می گیرند، کاملا سلیقه ای بوده و به میل و علاقه شما بستگی دارد. موادی که در این دستور گفته شده اند، تنها یک پیشنهاد برای مواد درون مرغ شکم پر بوده و شما می توانید به دلخواه، میزان آنها را کم یا زیاد کرده و حتی برخی از آنها را حذف کنید. همچنین مختارید که مواد دیگری را جایگزین آنها نمایید.
ابتدا دو عدد پیاز را به صورت خلالی خرد کنید. در یک تابه مقداری کره و روغن ریخته و پس از گرم شدن، پیازهای خلالی شده را در تابه بریزید. اجازه دهید بوی خامی پیاز گرفته شود و در این مدت آن را مرتب تفت دهید. در این مرحله زردچوبه را افزوده و مجددا تفت بدهید تا پیازها به رنگ طلایی دربیایند.
سپس گردوهای خرد شده را درون تابه بریزید تا گردو با پیاز تفت خورده و عطر پیاز سرخ شده را بگیرد. سپس به ترتیب دلخواه، کشمش، زرشک، سیب سبز خرد شده، آلوی بخارا و آلوی جنگلی را اضافه کرده و کمی هم بزنید. توجه داشته باشید که برای تهیه مواد درون مرغ شکم پر، نیازی به سرخ شدن این مواد نیست، فقط کافی است که مزه آنها با هم ترکیب شوند.
نمک، فلفل و سبزیجات معطر را افزوده و مواد را با هم تفت دهید. توجه داشته باشید که اگر سبزی مورد استفاده شما، تازه است، لازم است که قبل از اضافه کردن به مواد، آن را در ظرف مجزایی تفت دهید تا آبش کشیده شود. در نهایت نیمی از رب انار را به مواد افزوده و هم بزنید تا همه مزه ها با هم ترکیب شده و مایه خوش طعمی حاصل شود.
سس مورد استفاده در مرغ شکم پر را چگونه آماده کنید؟
مقداری روغن را درون همان تابه ای که مواد داخل شکم مرغ را در آن تفت داده بودید، ریخته و ظرف را روی حرارت قرار دهید. رب گوجه فرنگی و مقدار باقیمانده رب انار را درون تابه ریخته و مقداری تفت دهید. سپس نمک و فلفل، مقداری زعفران دم کرده و تقریبا ۲ لیوان آب را افزوده و اجازه دهید مواد به مدت حدودا ۵ دقیقه قل بخورند. سپس در صورت تمایل، سیر و پیازی که برای مزه دار کردن مرغ استفاده شده بود و آن را در غذاساز میکس کردید را به مواد اضافه کنید.
پر کردن و دوختن مرغ برای تهیه مرغ شکم پر به چه صورت است؟
پیش از قرار دادن مواد آماده شده درون شکم مرغ، نصف پیاز باقیمانده و ۲ حبه سیر را خرد کرده و داخل شکم مرغ قرار دهید. سپس با قاشق از مواد تهیه شده برداشته و درون شکم مرغ را به طور کامل با آنها پر کنید. شکاف ایجاد شده را با نخ آشپزی دوخته و برای اینکه ظاهر مرغ شکم پر پس از پخت حفظ شود، پاهای آن را با استفاده از نخ ببندید. اگر همچنان حفره یا شکاف کوچکی در قسمتی از مرغ مشاهده کردید، می توانید آن را با قطعات سیب زمینی یا هویج پر کنید.
پختن مرغ شکم پر درون فر چگونه انجام می شود؟
فر را روشن کرده و روی ۱۸۰ درجه سانتی گراد قرار دهید. در مدت زمانی که برای گرم شدن فر لازم است، یک ظرف پیرکس بزرگ در دار را برداشته و کف آن را به خوبی چرب کنید. سپس برش های بزرگی از سیب زمینی و هویج خام را درون ظرف چیده و سپس مرغ را درون آنها قرار دهید. سس مخصوص مرغ شکم پر را روی مرغ و اطراف آن ریخته و سعی کنید که همه قسمت های مرغ را به طور یکنواخت به این سس آغشته کنید. در نهایت در ظرف را روی آن قرار داده و آن را درون فر قرار دهید.
در صورتی که ظرف پیرکس در دار در دسترس شما نبود، مرغ را بقیه مواد را درون سینی فر قرار داده و بعد از ریختن سس مخصوص، روی مرغ را به طور کامل با فویل بپوشانید. پس از گذشت یک ساعت از پخت، فویل را بردارید.
مرغ شکم پر چند ساعت باید در فر بماند؟
مرغ شکم پر به دو و نیم تا ۴ ساعت زمان برای پختن نیاز دارد. مدت زمان پخت به اندازه مرغ مورد استفاده شما بستگی دارد، اما کمتر از دو ساعت و نیم برای پختن آن کافی نیست. برای اینکه در هنگام پخت، روی مرغ خشک نشود، هر نیم ساعت یک بار در فر را باز کرده و از سس مخصوصی که در اطراف مرغ قرار دارد، روی آن بریزید. اگر پس از انجام این کارها، باز هم احساس کردید که روی مرغ خشک است، می توانید از ترکیب کره آب شده و زعفران دم کرده روی آن بمالید.
همچنین اگر از میزان برشته شدن قسمت رویی مرغ رضایت ندارید، به مدت چند دقیقه شعله گریل فر را روشن کنید تا روی مرغ به رنگ دلخواه دربیاید. مرغ شکم پر را در کنار سیب زمینی و هویج اطراف آن و سبزیجات بخارپز دیگری مانند کلم بروکلی، قارچ یا ذرت سرو کنید. از جعفری تازه، دانه های انار و فلفل دلمه ای هم می توان برای تزئین این غذا استفاده کرد.
برای تهیه مرغ شکم پر شمالی و گیلانی، چه موادی را باید استفاده کنید؟
در طبخ مرغ شکم پر شمالی، از سبزیجات معطر شمالی در مواد درون مرغ استفاده می شود. اگر به سبزیجات شمالی دسترسی نداشتید، می توانید از ترکیب سبزی هایی که در این دستور گفته شد، برای عطر بخشیدن به غذای خود استفاده کنید. همچنین بهتر است بدانید که طعم مرغ شکم پر گیلانی شیرین است، و برای به دست آمدن این مزه، باید شکر را درون یک لیوان آب جوش حل کرده و همراه با رب انار شیرین، به عنوان چاشنی مواد داخل شکم مرغ به کار ببرید.
برای ایجاد مزه های ترش، شیرین یا ملس در مرغ شکم پر چه باید کرد؟
همانطور که گفته شد، موادی که برای درون مرغ استفاده می کنید و همچنین چاشنی های این غذا، کاملا به سلیقه و طبع شما بستگی دارد. شما می توانید این غذا را به صورت کاملا ترش یا کاملا شیرین و یا دو مزه درست کنید. اضافه کردن شکر حل شده در آب و همچنین رب انار به سس و مواد غذا، باعث شیرین شدن غذا می شود. اگر ترجیح شما، خوردن این غذا با مزه ترش است، می توانید در زمان مزه دار کردن مرغ، دو قاشق غذاخوری رب آلوچه به بقیه مواد بیفزایید. استفاده از آلو خورشتی و آلوی جنگلی در کنار هم نیز باعث دو مزه شدن طعم مرغ و ایجاد طعم ملس در این غذا می شود.
طرز تهیه زرشک پلو مجلسی
مرغ شکم پر معمولا همراه با زرشک پلو سرو می شود. در این بخش از مقاله، با طرز تهیه یک زرشک پلوی مجلسی و بسیار خوش عطر، آشنا خواهید شد.
برنج ۴ تا ۵ پیمانه
زعفران یک هشتم قاشق چای خوری
زرشک یک لیوان
خلال بادام و خلال پسته (در صورت تمایل) به مقدار لازم
نمک به مقدار لازم
برای طبخ برنج مجلسی، آن را چطور جوشانده و دم بگذارید؟
برنج پاک شده را چند بار با آب ولرم شسته و به مدت یکی دو ساعت در مقداری آب و نمک بخیسانید. در یک قابلمه بزرگ مقداری آب ریخته و ظرف را روی حرارت قرار دهید. زمانی که آب به جوش آمد، برنج خیس خورده را داخل قابلمه بریزید. هنگامی که جوشیدن آب و برنج آغاز شد، کف روی قابلمه را گرفته و صبر کنید تا برنج کمی نرم شده و قد بکشد. همین که تعدادی از دانه های برنج روی آب در حال جوش آمدند، می توانید برنج را آبکش کنید.
در یک قابلمه با اندازه مناسب، یک استکان آب و یک تا دو قاشق روغن ریخته و روی حرارت قرار دهید. برای داشتن یک ته دیگ خوش رنگ می توانید در این مرحله مقدار کمی زعفران دم کرده یا زردچوبه را به آب و روغن ته قابلمه اضافه کنید. نیمی از برنج را به قابلمه منتقل کرده، سطح آن را با قاشق صاف کرده و سپس بقیه برنج را اضافه نمایید. یک استکان دیگر از ترکیب آب و روغن را روی برنج ریخته و پس از قرار دادن در قابلمه، شعله را زیاد کنید. زمانی که بخار برنج بلند شد، شعله را کم کرده و دم کنی را روی قابلمه بگذارید.
مواد روی زرشک پلوی مجلسی را چطور آماده کنید؟
زرشک را پاک کرده و در یک سبد کوچک با دقت بشویید. سپس به مدت ۵ دقیقه در یک کاسه بخیسانید تا سنگ ریزه های احتمالی آن گرفته شوند. خلال بادام و پسته را هم شسته و کنار بگذارید. کره را در یک تابه کوچک روی حرارت ذوب کرده و خلال ها را چند ثانیه و فقط به اندازه ای که عطر کره را بگیرند، تفت دهید. توجه کنید که نیازی به سرخ شدن مغزها نیست و باید خیلی سریع آنها را از روی حرارت بردارید. مجددا مقداری کره را ذوب کرده و زرشک ها را هم کمی تفت دهید. قبل از آنکه آب زرشک کشیده شود، در صورت تمایل یک قاشق غذاخوری شکر به آن افزوده و پس از مخلوط کردن و اضافه کردن یک قاشق زعفران آب کرده، زرشک را هم از روی حرارت بردارید.
پس از دم کشیدن برنج، مقداری از آن را با چند قاشق زعفران دم کرده مخلوط کرده و مابقی آن را درون دیس بکشید. روی برنج ساده را با زرشک، مغز بادام و پسته و برنج زعفرانی به دلخواه تزئین کرده و در کنار مرغ شکم پر سرو کنید.