سفره ایرانی، دسر ایرانی
غیر از آش، پلو، دمپختی و انواع حلیم و خورشت، سفره ایرانی یک همراه قدیمی و پای ثابت دیگر هم دارد که انواع شله ها هستند که از میان آن ها باید به شله ماش افغانی و شله مشهدی اشاره کرد. البته شله ها لزوما شیرین نیستند و حتی می توانند نوعی آش مانند شله ماش و قمری اصفهانی ها به حساب بیایند.
با این حال، معروف ترین شله ای که می شناسیم، شله زرد نام دارد. رنگ زرد این شله و طعم شیرین آن که شبیه فرنی و شیره است، برای همه ایرانی ها یک طعم کاملا آشنا است و نوعی دسر سنتی به شمار می رود. عطر شله زرد که وابستگی زیادی به هل، و زعفران و گلاب دارد در روز های شادی و ایام عزاداری مذهبی در همه محلات و روستاهای کشورمان به مشام می رسد.
ارزش غذایی شله زرد را دست کم نگیرید
جالب است بدانید دلیل پیوند شله زرد با رژیم غذایی ایرانی ها، کشت و مصرف بالای برنج است. برنج ایرانی مزه و عطر و ارزش غذایی قابل توجهی دارد و به همین دلیل در مقایسه با برنج خارجی نیز طرفداران بیشتری را به خود جذب می کند. برای پخت شله زرد از برنج نیم دانه یا خرده برنج استفاده می شود که محصول جانبی فرآیند جداسازی شلتوک یا برنج کوبی است.
این ماده با برخورداری از کربوهیدرات و کالری، آهن و املاح و ویتامین هایی از جمله ویتامین ب، خواص غذایی اصلی شله زرد را تشکیل می دهد. همچنین ترکیب این خواص با فواید گلاب و زعفران که مهم ترین آن ها تقویت دستگاه عصبی بدن، آرامش بخشی و افزایش نشاط است، شله زرد را به دسر یا نیم وعده محبوبی تبدیل می کند.
معجونی از رنگ و طعم و سلامتی بپزید
برای پخت شله زرد به برنج، شکر سفید، روغن، زعفران سائیده، گلاب، خلال بادام و پسته و دارچین نیاز دارید. همچنین باید شش یا هفت برابر برنج، آب در نظر بگیرید. این مقدار وابسته به نوع برنج است. بعضی از انوع برنج شکننده تر و بعضی دیگر سفت و سخت تر هستند و معمولا برنج موغوب ایرانی سفت بوده و مقدار زیادی آب نیاز دارد.
پس از خیساندن کامل و شستشوی چند باره برنج، آن را درون همان مقدار آبی که اشاره شد ریخته و تا زمان جوش آمدن روی حرارت بگذارید. پس از نرم شدن دانه ها به خصوص مغز آن ها، شکر را اضفه کرده و تا جا افتادن هم بزنید. سپس زعفران را دم کرده و با روغن اضافه کنید. همچنین مقداری از خلال بادام را به همراه گلاب به این مخلوط اضافه کرده و خوب بهم بزنید. این کار باید تا زمان پخت و جا افتادن و غلیظ شدن شله زرد روی حرارت کم ادامه پیدا کند.
در خانه های امروزی از فر برای تکمیل پخت شله زرد استفاده می کنند، در صورتی که طبق روش سنتی، می توانید مقداری ذغال داغ روی در دیگ یا قابلمه قرار دهید تا از تقطیر و آب انداختن آن هم جلوگیری کند.
در استفاده از میزان شکر و روغن دقت کنید تا شله زرد خیلی شیرین یا خیلی چرب نباشد.
خلق زیباترین شله زرد با خلال پسته و بادام
تزئین شله زرد حساس ترین قسمت ماجراست. البته آن هایی که حرفه ای و زیرک تر باشند، علاوه بر تزئین، به عطر و طعم شله زرد هم دقت می کنند و یک شله زرد خوش مزه و خوش عطر بدون تزئین خاص را به شله زرد با تزئین بسیار حرفه ای ولی بی مزه و بی عطر ترجیح می دهند.
در صورتی که بدانید چگونه شله زرد خوشمزه و خوش عطر تهیه کنید، حیف است که به تزئین آن اهمیت ندهید. برای تزئین می توانید از دارچین، خلال پسته یا پودر پسته و خلال یا پودر مغز بادام استفاده کنید. ترکیب این سه ماده با یکدیگر مزه خوبی تشکیل می دهد، به خصوص الگر روی شله زرد ریخته شود و با شیرینی روغن آن آغشته شود.
طرح های تزئینی نباید بسیار وسیع و زیاد باشند، برای پوشاندن روی شله زرد با طرح تزئینی زیاده روی نکنید، بهتر است رنگ و ظاهر شله زرد نیز به خوبی مشخص باشد. همچنین بهتر است طرح یا نوشته تزئینی خیلی کوچکی درست نکنید تا طعم دارچین و مغزیجات هم چشیده شوند.
در گذشته تزئین شله زرد با دست انجام می شد و نوعی هنر خاص به حساب می آمد، ولی در حال حاضر با وجود شابلون ها و قالب ها، کمتر کسی به ایده های خلاقانه فکر می کند.
برای تزئین شله زرد می توانید از مغزیجات دیگری مانند گردو و فندق البته به مقدار کم استفاده کنید.