در فرهنگ غذایی ایران، خورشت جایگاه ویزه ای دارد. خورشت ها به دلیل ترکیب خاص و طرز پخت منطبق با اصول سنتی طبخ و تهیه، توانسته اند با فرهنگ و منش قدیمی تر ها به خوبی منطبق باشند و به همین ترتیب، در طول سال ها پختن خورشت به یکی از عادات غذایی ایرانی تبدیل شده است. هر چند امروزه غذاهای تازه وارد و انواع فست فود ها، ظاهر و مزه جذاب تری داشته و آماده کردن آن ها نیز به زمان کمتری احتیاج دارد، با این حال نمی توان محبوبیت خورشت ها در میان ایرانیان پیر و جوان را انکار کرد. حتی امروزه هم بسیاری از هم وطنان در سفر های برون مرزی پس از مدتی برای عطر و طعم غذای اصیل ایرانی مانند خورشت قرمه سبزی یا خورشت قیمه بادمجان و خوراکی های مشابه، دلتنگ می شوند.
از نکات جالب در مورد انواع خورشت های ایرانی، می توان به تنوع آن ها در هر استان و یا هر منطقه از کشور اشاره کرد. با توجه به تنوع اقلیم و آب و هوای حاکم بر هر خطه، مواد تشکیل دهنده خورشت های مختلف نیز متفاوت بوده و بر اساس گیاهان و نوع گوشت بومی محل می تواند متغیر باشد. به همین سبب، یکی از توصیه ها برای کسانی که به ایران گردی و سفر علاقه مند هستند، شکم گردی و تجربه چشیدن طعم غذاها و نوشیدنی های گوناگون مقصد است.
از میان خورشت هایی که کمتر شناخته شده و البته برای برخی نیز بسیار مورد استقبال هستند می توان به خورشت چاغاله بادام اشاره نمود. خورشت چاغاله بادام در واقع عمومیت چندانی ندارد ولی نزد برخی از هم میهنان یک غذای معمول به شمار می رود. همان گونه که از نام این خورشت می توان حدس زد، ماده اصلی تشکیل دهنده آن چاغاله بادام است. چاغاله بادام یا همان بادام نرسیده که برخی به آن بادام کال هم می گویند، یک منبع سرشار از خواص و ارزش غذایی جالب توجه است. به عبارت دیگر، می توان از غذاهایی مانند خورشت چاغاله بادام به عنوان یک منبع غنی مواد معدنی با خواص لازم برای سلامتی بدن نام برد. فیبر چاغاله بادام مانند سایر دانه های روغنی و غلات تاثیر بسیار مثبتی بر عملکرد دستگاه گوارش دارند و فعالیت روده و معده را بهبود می بخشد.
از مهم ترین خواص چاغاله بادام می توان به اثر مثبت آن روی عملکرد قلب اشاره کرد. همچنین چاغاله بادام یک میوه ضد کلسترول است و مصرف آن برای پاکسازی رگ های خونی از چربی های انباشته نقش مفیدی خواهد داشت. علاوه بر این موارد، مصرف چاغاله بادام برای تنظیم میزان هورمون انسولین و در نتیجه تنظیم قند خون مفید است. همچنین عناصری که در چاغاله بادام موجودند برای تقویت سلول های عصبی و دستگاه مغز و اعصاب موثر بوده و می توانند به کاهش آسیب های ناشی از نارسایی سیستم عصبی بدن کمک کند.
به این ترتیب، می بینیم که خورشت چاغاله بادام تا چه اندازه قادر به تامین مایحتاج مفید برای سلامت بدن است. به منظور پخت خورشت چاغاله بادام به این مواد نیاز دارید:
250 گرم چاغاله بادام تازه،
200 گرم گوشت ترجیحا گوشت گوسفندی،
120 گرم سبزیجات تازه شامل نعنا و جعفری،
یک عدد پیاز،
یک حبه سیر،
دو عدد لیمو عمانی
زردچوبه، روغن، نمک و فلفل به مقدار لازم
برای تهیه و پخت این خورشت مقوی، ابتدا لازم است پیاز و سیر را خرد کرده و در روی شعله ملایم و روغنی که از قبل داغ شده است، تفت دهید. سپس زردچوبه و گوشت را اضافه کرده و به خوبی تفت داده تا رنگ گوشت تغییر کند. بعد از آن آب را به مقدار لازم به همراه سبزی ها اضافه نموده و روی حرارت ملایم نگه دارید تا زمانی که گوشت نیم پز شود. برای افزودن چاغاله بادام ها به خورشت، باید آن ها را خوب شسته و دم انتهای هر چاغاله را با دقت جدا کرده و سپس به همراه لیمو عمانی با مخلوط بیفزایید. پس از این کار باید به غذا مهلت دهید تا گوشت و چاغاله بادام به خوبی پخته شوند. کمی قبل تر از آن که غذا کامل آماده گردد، می توانید نمک و فلفل را نیز به خورشت اضافه کنید و البته اگر ادویه دیگری نیز مد نظر دارید، اکنون زمان مناسبی برای افزودن ان است. از طرف دیگر برخی افراد ترجیح می دهند مزه ترش بر خورشت غالب باشد که در این صورت می توان یک لیمو عمانی کوچک دیگر نیز داخل ظرف خورشت انداخت.