شاه کلید طب سنتی: مزاج شناسی
آشنایی با مزاج ها و طبع های مختلف این امکان را به هر شخص می دهد تا بتواند سبک زندگی و نوع مواد غذایی و نوشیدنی خود را در طول روز منطبق با سلامتی و ویژگی های داخلی بدنش تنظیم نماید. به عبارت بهتر، اگر با مزاج خود آشنا باشید و باید ها و نباید های مربوط به تغذیه، ورزش، ساعت خواب، رژیم نوشیدنی ها، میزان فعالیت و و ورزش غیره را بدانید، قادر خواهید بود سرحال تر و در شرایط بهتر جسمی و روحی به زندگی و امور روزمره بپردازید. در غیر این صورت، ممکن است برخی عوامل مانند خستگی، بی حوصلگی، گرما یا سرمای زیاد و سایر اثرات محیطی، باعث شود تا نتوانید آن گونه که باید و شاید به کارهای خود مشغول شوید.
تقریبا بیشتر ناراحتی هایی که افراد را دچار مشکل می کند، و عموما تصور می کنند بدلیل بیماری های خاص و ناشناخته است، ریشه در تغذیه و سبک زندگی نامتناسب با مزاج ایشان دارد. از آن جا که تغذیه، ورزش و ساعت خواب تاثیر بسزایی در ساز و کار اندام و بافت های درونی دارد، اگر متناسب با خصوصیات طبیعی بدن باشد دیگر نیازی به طی دوره های درمانی و استفاده از دارو ها نخواهد بود.
مزاج همه انسان ها به طور کلی سرد یا گرم است که هر کدام نیز دارای حالت تر یا خشک می باشند. گرمی یا سردی مزاج، وابسته به حرارت درونی و سرعت واکنش ها و متابولیسم شخص است و خشکی یا تری نیز به دنبال میزان رطوبت داخلی مشخص می شود. به طور کلی نوزادان دارای رطوبت بدن بالاتری بوده و به مرور زمان، از این رطوبت کاسته می شود. ممکن است طبیعت برخی همچنان مرطوب باقی بماند و از برخی دیگر در دوران جوانی و بزرگ سالی به سمت خشکی مایل شود.
رطوبت کم بدن را با نوشیدن زیاد مایعات جبران کنید
در اینجا قرار است پیرامون رژیم غذایی و آداب بهتر برای مصرف خوردنی ها و نوشیدنی ها توضیح دهیم. به افراد دارای مزاج سرد و خشک سوداوی نیز می گویند، این افراد دارای پوست نسبتا خشک و در برخی موارد افسرده و بی حوصله به نظر می رسند. از این رو برای شادابی و طراوت بهتر است از تغذیه گرم و مرطوب استفاده کنند.
استعداد افراد دارای مزاج سوداوی برای بیماری های شبیه نفخ روده و معده، خشکی و ترک پوست، اسکیزوفرنی، افسردگی و بی خوابی آمادگی بیشتری دارد.
این افراد معمولاً دارای جسمی لاغر بوده و از نظر خصوصیات ذهنی و رفتاری، دقیق و محاسبه گر هستند.
افراد دارای مزاج سوداوی می بایست دستور العمل های خاصی برای فعالیت های روزمره و تغذیه خود مد نظر قرار دهند. از جمله این که پس از شام، به چند دقیقه پیاده روی پرداخته و از مقداری لیمو ترش به همراه آب استفاده کنند. همچنین حمام با آب ولرم و سفر به مناطق دارای آب و هوای معتدل و مرطوب از راهکار های دیگر تعادل قوا در افراد سوداوی مزاج است. گروه سرد و خشک، با حداکثر ۶ ساعت خواب در طول شبانه روز قادر خواهند بود انرژی خود را تامین کنند و همین مقدار خواب، کافی است تا مکانیزم های بدن آن ها را به حالت تعادل نزدیک تر کند.
این افراد می بایست از هوای سرد و خشک تا جای ممکن پرهیز کرده و خود را در معرض تنش ها و ناراحتی هایی که باعث افسردگی، پریشانی و انزوا می شود قرار ندهند.
با توجه به قدرت تحلیل گری بالای این گروه، بهتر است در طول روز از تماشای افراطی تلویزیون خودداری کنند و به فعالیت های ورزشی سبک و قدم زدن در هوای آزاد و مطالعه بپردازند.
اگر مزاج سرد و خشکی دارید از خوردن گوشت گاو بپرهیزید!
همانطور که هر فرد مزاج خاص خود را دارد، غذاها و نوشیدنی ها نیز می تواند طبع منحصر به فرد خود را داشته باشند. طبیعتاً بهتر است افراد از گیاهان و یا دارویی که طبع مخالف دارند استفاده کنند. به عنوان نمونه توصیه می شود افراد دارای طبیعت سرد و تر از گوشت گاو، گوشت شترمرغ، لبنیات، کلم، کاهو، ماهی، عدس و آبغوره و همچنین گوجه فرنگی، لوبیا، نخود فرنگی، ارزن و جو و سیب زمینی کمتر استفاده نمایند.
این گروه می توانند به جای مواد غذایی گفته شده، از گوشت بره، گوشت شتر، تخم مرغ، گندم، خربزه، طالبی، گلابی، زیره، شیر و افزودنی هایی مانند زعفران بیشتر مصرف کنند. از طرف دیگر مصرف محصولات ارگانیک مانند عسل، توت، کشمش، دارچین و زنجبیل نیز به این افراد کمک خواهد کرد.
برخی از دمنوش ها مثل چای زعفران، دمنوش زنجبیل و دارچین یا هل نیز برای تنظیم واکنش های درونی افراد سرد و خشک تاثیر بسزایی خواهند داشت. تهیه این دمنوش ها نیز اصلا مشکل نیست و دستور العمل های ساده و در دسترسی دارند.