برنج یکی از اصلی ترین مواد غذایی ایرانیان بوده و مصرف آن به انواع متفاوتی در سفره خانواده ها مرسوم است. یکی از مهم ترین دلایل استفاده زیاد از غلاتی مانند برنج و گندم، زمین های وسیع برای کاشت و برداشت این محصولات در کشور است. به همین سبب، در شهر ها و استان های متفاوت چه آن هایی که از بارش باران و منابع آب فراوان برخوردارند و چه ان هایی که نیمه خشک یا خشک هستند، رژیم غذایی وابستگی زیادی به برنج دارد.
غذاهای متنوع و متفاوتی که پخت برنج را در بر می گیرند، بر اساس سایر محصولات ان مناطق متفاوت خواهند بود. ممکن است در جایی سبزیجات معطر و در جایی دیگر گوشت قرمز و یا گوشت سفید به همراه ان مصرف شود. به این ترتیب، تنوع غذایی استان ها و شهر های ایرانی یکی از جالب ترین سوژه ها برای گردشگران داخلی و خارجی است.
چند نمونه از رایج ترین غذاهای ایرانی که با برنج تهیه می شوند، عموما به نام چلو، پلو یا کته مشخص هستند. این اسامی به نحوه پخت برنج مربوط بوده و بر اساس سلیقه مشتری و مصرف کننده متغیر خواهند بود. می توان ادعا کرد که بیشتر خانواده های ایرانی، پخت برنج کته یا پلویی یا به عبارت بهتر آب کش نشده را به پخت چلو یا برنج آب کش شده ترجیح می دهند. زیرا خواص این گیاه در هنگام آب کش کردن تا حدی کمتر خواهد شد و مواد مغذی آن به همراه آب به دور ریخته می شود.
از جمله مناطقی که مصرف برنج در آن ها بسیار بالا و بخش جدا ناشدنی از سفره ها و وعده های غذایی را تشکیل می دهدف استان هرمزگان و جزایر تابع آن استان است. در این جزایر، مواد اولیه مانند برنج و گندم، و همچنین مواد دریایی مانند میگو و ماهی، و البته سبزیجات و ادویه جات محلی، ترکیبات بسیار دلچسبی برای پخت و پز را به دست می دهند. زیبون یا برنج با سیب زمینی و ماهی و نان توموشی و همچنین برنج دیشو از آن جمله می باشند. علاوه بر غذاهایی که نام برده شد، یکی از خوراکی های بسیار پر طرفدار قشم، هواری نام دارد که از جمله خوشمزه ترین آن ها، هواری چکو میگ یا پلو بچه میگو است.
می دانیم که شکم گردی از جمله شاخه های مهم گردشگری محسوب می گردد و به همین ترتیب شکم گردی در قشم، نه تنها موجب لذت بیشتر سفر برای گردشگر، که باعث رونق پخت غذاهای محلی می گردد. شاید یکی از دلایل زنده ماندن پخت هواری نیز ناشی از همین موضوع باشد.
در حالت کلی هواری شامل ترکیبی از پلو، پیاز، گشنیز، شوید، شنبلیله و سیر به همراه ماهی و با اضافه کردن ادویه جاتی از جمله فلفل و زردچوبه است. برای تهیه هواری می بایست سبزی ها را تفت داده و سپس ماهی را به ان ها اضافه نمود و پس از افزودن ادویه جات، برنج خیس خورده را نیز با آن ها ترکیب کرد و اجازه داد این مخلوط خوش طعم حسابی دم بکشد. هواری جزو رایج ترین غذاهای محلی قشم است، اما به طور خاص، اگر به دنبال عطر و طعم متفاوت تری هستید، بد نیست هواری چکو میگ یا پلو بچه میگو را نیز امنتحان کنید. علاوه بر همان برنج آب کش نشده یا پلو، بخش مهم دیگر این غذا را بچه میگو هایی تشکیل می دهند که مخصوص منطقه قشم هستند.
اگر در مورد قشم مطالبی خوانده یا به آن جا سفر کرده باشید، حتما با جنگل های حرا آشنایی دارید. این جنگل ها نه تنها یک قطب گردشگری ویژه را تشکیل می دهندف که محل زاد و ولد و پرورش میگو هستند. در زمان مشخصی پس از به دنیا آمدن میگو ها از تخم، اهالی قشم بچه میگو ها را شکار و به عنوان ماده اصلی هواری چکو میگ مصرف می کنند. برای تهیه هواری چکو میگ، لارو ها یا بچه میگو های صید شده که در آب جوشانده و سپس خشک شده اند مورد استفاده قرار می گیرند. به صورتی که ابتدا میگو های خشک خریداری شده از بازار را خیسانده و پوست آن ها را می گیرند، سپس با تفت دادن پیاز، این میگو ها را نیز اضافه کرده و با ادویه جات که مهم ترین آن ها زردچوبه است مخلوط می کنند. سپس عدس را که قبلا آب پز کرده بودند اضافه نموده و بعد از آماده شدن، با برنج خیس شده که آماده دم کشیدن است، برای دم کشیدن در قابلمه روی حرارت می گذارند.
فراموش نکنید که سفر به مناطق جنوبی بدون خوردن حداقل یک وعده هواری یا هواری چکومیگ، سفر ناقصی به حساب می آید.