بخش عمده ای از محصول زرشک در سرتاسر دنیا، در کشور ایران و به خصوص استان خراسان و مناطق غربی کشت می شود. اهالی این مناطق، خوردن زرشک را عاملی برای طول عمر و به تاخیر افتادن پیری می دانند. به همین دلیل این میوه تیره رنگ و ریز، جزو مهم ترین سوغات آن مناطق به حساب می آید. بوته های زرشک در بسیاری از مناطق خشک و نیمه خشک به صورت خودرو نیز رشد می کنند.
زرشک به طور کلی دو نوع میوه هسته دار و بدون هسته دارد. نکته جالب اینجاست که زرشک هسته دار دارای دو هسته است و بیشتر استفاده می شود. با این حال، خواص انواع زرشک مشابه است و تفاوت آن ها بیشتر در کاربردشان است. اگر بتوانید مقداری از زرشک بی هسته را در برنامه روزمره یا هفتگی خود میل کنید، تا حد زیادی زمینه های سلامتی خود را فراهم کرده اید. اگر به آب زرشک علاقه دارید، باید از نوع سیاه یا هسته دارد آن استفاده کنید.
زرشک منبع سرشاری از آنتی اکسیدان و ویتامین ث محسوب می شود. میزان بالای آنتی اکسیدان زرشک را می توان از رنگدانه های تند آن متوجه شد. مصرف زرشک می تواند به از بین رفتن زمینه های بیماری و تقویت دستگاه ایمنی کمک کند. انواع سرطان و مشکلات داخلی و عفونی با خوردن زرشک بهبود پیدا می کند. با این حال، بهتر است قبل از روی آوردن به این میوه، در مورد هماهنگی طبع و مزاج خود با آن مطمئن باشید. طبع زرشک سرد و خشک است و به همین دلیل خوردن آن برای کسانی که طبع گرم و مرطوب دارند، بیشتر از دیگران مفید خواهد بود.
زرشک بدون هسته رنگ قرمز دارد و آن را به نام زرشک پلویی هم می شناسند. چرا که برای تزئین غذا و تهیه پلو زعفرانی و تزئین روی غذا، از همین زرشک بی هسته یا پلویی استفاده می شود. این میوه ریز منبع مناسبی از قند سالم به حساب می آید و خوردن آن برای کسانی که مستعد ابتلا به دیابت هستند، می تواند زمینه های بیماری را از بین ببرد.
زرشک پلویی در مقایسه با زرشک هسته دار یا زرشک سیاه، میزان آهن و فیبر نسیتا بالا تر و چربی کمتری دارد. زرشک یک تصفیه کننده خون و ضد چربی تمام عیار است. مصرف زرشک باعث می شود تا چربی های مضر و کلسترول رسوب کرده در جداره رگ های خونی از بین برود و به همین ترتیب، فشار خون تنظیم شود. همچنین مصرف زرشک، عامل تقویت کننده قلب است. با توجه به فواید این میوه برای قبل و جریان خون، می توان نتیجه گرفت که بخش عمده ای از بیماری های قلبی عروقی با خوردن زرشک بهبود نسبی پیدا می کند.
آهن موحود در زرشک برای کمک به بیماری هایی شبیه کم خونی ناشی از فقر آهن مفید است، چرا که به خون سازی و رفع افت فشار خون کمک می کند. خوردن زرشک بی هسته به عنوان یک میوه ادرار آور، برای کلیه ها و مجاری ادراری سودمند است. علاوه بر این ویژگی، پاکسازی خون موجب سم زدایی از کبد شده و زمانی که کبد سالم باشد، بسیاری دیگر از اندام و مکانیزم های بدن کار خودشان را به درستی انجام می دهند.
مصرف زرشک برای پوست هم مفید است و به دلیل برخورداری از انواع ویتامین های خانواده ب، خوردن آن باعث نشاط و جوانی پوست و مو خواهد شد. زرشک بی هسته یک ضد عفونی کننده و ضد التهاب ارگانیک محسوب می شود، به همین دلیل مصرف آن برای عملکرد مناسب دستگاه گوارش توصیه شده و منجر به رفع مشکلاتی مانند زخم معده و ورم روده می گردد. حتی می توانید با مقداری آب زرشک، لثه و دندان ها را ماساژ بدهید و پس از مدتی اثر معجزه آسای آن را ببینید.
زرشک بی هسته یا پلویی را می توانید از مراکز معتبر فروش خشکبار تهیه کنید. علاوه بر اعتماد به فروشنده و برند، داشتن مهر استاندارد و تائید بهداشتی برای اطمینان خاطر از کیفیت زرشک لازم است. زرشک قرمز باید دارای ظاهری تمیز و شفاف بوده و بدون خاک، آفت و حشره و همچنین چوب های ریز باشد. عطر و مزه زرشک هم تا حد زیادی نشان دهنده کیفیت آن است.
علاوه بر افراد سرد مزاج، خوردن زرشک به زنان باردار هم توصیه نمی شود. همچنین بیماران قندی و کسانی که دارو های خاص مانند آنتی هیستامین، آنتی بیوتیک و … مصرف می کنند، بهتر است خوردن زرشک را حتما زیر نظر پزشک در برنامه غذایی خود بگنجانند.